Een sprookje is een traditioneel volksverhaal dat speelt op een onbepaalde plaats in een onbepaalde tijd en opent daarom vaak met de woorden "Er was eens..." Niet zelden keren we terug naar een onbestemd feodaal verleden. In het begin van het verhaal wordt de held (regelmatig de jongste van een drietal, die als de domste wordt beschouwd) voor een probleem gesteld dat opgelost moet worden. De held gaat op avontuur uit en zonder dat de held zich daar veel over verwondert wordt hij tegengewerkt door kwade wezens, maar evengoed ook geholpen door goede mensen en dierhelpers. De held slaagt er in, mede dankzij zijn moed, wijsheid, eerlijkheid, goedheid of geluk, om het avontuur tot een goed einde te brengen. Het sprookje eindigt in de regel optimistisch (i.t.t. de sage), en vandaar de slotformule: "En ze leefden nog lang en gelukkig". In veel gevallen is de uitkomst dat de held trouwt met de prinses of dat de heldin in het huwelijk treedt met de uitverkoren prins. Deze sprookjes worden ook wel bruidverwervingssprookjes genoemd. In andere sprookjes gebeurt het wel dat de held rijkdom vergaart of een grote sociale promotie maakt (bijv. gepromoveerd tot opperbevelhebber). Veel sprookjes tonen jonge helden en heldinnen die zich losmaken van hun ouders en aan een zelfstandig leven in de wereld beginnen (uitzondering hierop vormen de kindersprookjes waarin kleine kinderen de hoofdrol spelen, zoals Roodkapje en Hans en Grietje). Het sprookje wordt doorgaans verteld als fictie, en het genre verwoordt bepaalde wensdromen. Bekende sprookjes zijn onder andere: Aladdin, Ali Baba en de Veertig Rovers, Assepoester, Belle en het Beest, Blauwbaard, de Bremer Stadsmuzikanten, de Dappere Kleermaker, Doornroosje, Grote Klaas en Kleine Klaas, de Kikkerkoning, de Nieuwe Kleren van de Keizer, Piggelmee, Raponsje, Repelsteeltje, Sneeuwwitje, Vrouw Holle en Zwaan Kleef Aan.